Terugblik op een succesvolle Reusable Packaging Fair

In Utrecht ontmoetten zo’n vierhonderd professionals uit (en geïnteresseerden in) de wereld van herbruikbare verpakkingen elkaar. Informatief, inspirerend en voor herhaling vatbaar, oordeelden zij eensluidend.

De grote belangstelling voor de Reusable Packaging Fair, zowel vanuit het bedrijfsleven als de overheid, was goed te verklaren. Herbruikbaar is een hot item. “We zijn verslaafd geraakt aan wegwerpverpakkingen, maar herbruikbaar is de nieuwe norm”, zei Ruben Dekker van de Directie Duurzame Leefomgeving en Circulaire Economie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bij de aftrap van het evenement. Rijkswaterstaat was één van de initiatoren dan wel organisatoren, samen met Planet Reuse, Mission Reuse, Afvalfonds Verpakkingen en het KIDV. Het programma zat boordevol presentaties over wat allemaal al mogelijk is op dit gebied; tussendoor konden deelnemers voor informatie en demonstraties terecht bij enkele tientallen aanbieders van herbruikbare verpakkingsoplossingen.

“Toen vier jaar geleden de eerste stappen werden zetten om een rekentool voor herbruikbare verpakkingen te ontwikkelen, keken veel mensen ons nogal glazig aan. Dat vonden ze wel heel erg out of the box. Deze beurs bewijst dat nu het momentum is”, constateerde hoogleraar Ernst Worrell van de Universiteit Utrecht tijdens de afsluitende borrel. Het KIDV nam destijds het initiatief voor de ontwikkeling van de rekentool, om het omslagpunt te berekenen wanneer hergebruik van verpakkingen beter is dan eenmalig gebruik. In 2020 werd de eerste versie gelanceerd, tijdens de Reusable Packaging Fair de 2.0-versie.

“De markt voor herbruikbare verpakkingen heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld. Daarbij past een meer volwassen versie van onze rekentool. Deze is verbeterd en uitgebreid en daardoor voor een bredere doelgroep toepasbaar”, aldus verpakkingsexpert Marcel Keuenhof van het KIDV. De eerste versie van de tool focuste op de CO2- en financiële impact van herbruikbare verpakkingen. In de nieuwe versie wordt breder naar de milieu-impact gekeken. Zo zijn water- en materiaalgebruik toegevoegd, alsook een poolsize calculator om uit te rekenen hoeveel verpakkingen in eerste aanleg nodig zijn om een herbruikbaar systeem op te zetten.

Door de bediening van verschillende knoppen in de tool, zoals het aantal keer dat een verpakking opnieuw wordt gebruikt, de transportafstand en het soort transportmiddelen, is het mogelijk om de milieueffecten en de kosten van herbruikbare verpakkingen te optimaliseren. Gebruikers kunnen in de nieuwe versie niet alleen in de Nederlands situatie verpakkingen doorrekenen, maar ook verpakkingen die in dertien andere Europese landen en in Amerika en China worden geproduceerd en gebruikt. Behalve primaire herbruikbare verpakkingen, kunnen óók omverpakkingen en transportverpakkingen worden ingevoerd. Een andere uitbreiding is dat de rekentool niet alleen op het ‘klassieke’ model kan worden toegepast, waarin de producent een verpakking schoonmaakt en opnieuw vult (bijvoorbeeld: bierflesjes). De tool kan ook worden gebruikt om systemen door te rekenen voor herbruikbare verpakkingen die thuis (refill at home) of in de winkel (refill at shop) kunnen worden nagevuld.

Wat is er moeilijk aan de transitie van wegwerp naar hergebruik en hoe kunnen we die versnellen? Keuenhof: “De distributieketens voor consumptiegoederen zijn voor een heel groot deel ingericht met eenmalige verpakkingen. Hiervoor is ook een uitgebreid collectie- en recyclingsysteem opgezet. Bij herbruikbare verpakkingen dienen deze ketens anders te worden ingericht. Daar zijn aanpassingen, tijd en geld voor nodig. De benodigde investeringen zijn vaak te groot voor partijen om zelf te dragen, dus moeten commerciële partijen én de overheid samenwerken. Daarnaast moeten consumenten hun gedrag aanpassen en bereid zijn om hier en daar wat gemak in te leveren die wegwerpverpakkingen verschaffen.”

Klik hier om de Calculation tool for reusable packaging te downloaden.

De presentaties die op de Reusable Packaging Fair zijn gegeven, kunt u hier downloaden.

Klik hier voor een fotoverslag.

Reportage NOS Radio 1 Journaal